نهاد رواداری از شکنجههای سیستماتیک در زندانهای طالبان پرده برداشت

نهاد حقوق بشری «رواداری» در گزارشی تازه اعلام کرده است که طالبان برای گرفتن اعتراف اجباری و در مواردی صرفاً برای تفریح و سرگرمی، زندانیان را شکنجه میکند.
این گزارش با عنوان «شکنجه و بدرفتاری: وضعیت زندانها در افغانستان تحت تسلط طالبان»، روز سهشنبه، ۳ سرطان منتشر شده و بر اساس گفتوگوی مستقیم با ۳۴ تن از بازداشتشدگان، از جمله ۷ زن، از ۱۶ ولایت کشور، تهیه شده است.
گزارش تصریح میکند که طالبان از شکنجه بهعنوان ابزاری برای سرکوب اعتراضات مدنی و دادخواهانه، و همچنین برای انتقامجویی از کارمندان حکومت پیشین، بهویژه مخالفان و منتقدان خود، استفاده میکند.
طبق یافتههای این گزارش، نیروهای طالبان از لحظهٔ بازداشت تا حتی پس آزادی، بازداشتشدگان را بهطور سیستماتیک مورد شکنجه فزیکی، روانی و در برخی موارد مورد آزار و اذیت جنسی قرار میدهند.
پیش از این، رسانهٔ مستقل «دیدهبان» (RM Media) از شرایط غیرانسانی زندانیان در زندانهای تحت حاکمیت طالبان، بهخصوص در شمال کشور، پرده برداشته بود. طبق یافتههای آر.ام میدیا، زندانیان بدون حکم مشخص در شرایط غیرانسانی نگهداری میشوند و با روشهایی چون حبس در قفس، آویزانکردن در چاه، لتوکوب، ممنوعیت ملاقات و سایر شکنجههای جسمی و روانی تحت فشار قرار دارند.
در گزارش نهاد رواداری، روشهای شکنجه شامل ضربوشتم با شلاق و تفنگ، شوک برقی، کشیدن ناخن و دندان، خفهکردن مصنوعی، پوشاندن سر با خریطه پلاستیکی و آویزانکردن از سقف، عنوان شده است. افزون بر این، شش نفر از زنان در این گزارش از آزار و اذیت جنسی در دوران بازداشت نیز سخن گفتهاند. این آزارها شامل برهنه کردن، لمس بدن، و دشنامهای جنسی توسط مأموران طالبان بوده است.
همچنین، تهدید به اعدام، سنگسار، زندهبهگور کردن یا سربریدن، تهدید به بازداشت و قتل خانواده و بستگان، فحاشی، توهینهای قومی و مذهبی، نگهداشتن طولانیمدت در سلول انفرادی، از جمله مواردی هستند که در گزارش ذکر شدهاند.
رؤسای ادارات استخبارات، مسئولان حوزهها، بازجویان، و مأموران ردهپایین و استخبارات طالبان از عاملان مستقیم شکنجهها معرفی شدهاند.
طبق یافتههای گزارش رواداری، اکثر بازداشتها بدون ارائه حکم رسمی و رعایت اصول و الزامات قانونی صورت گرفته است. بسیاری از بازداشتشدگان در مراکز غیررسمی مانند ساختمانهای متروکه، کانتینرها، تشنابها، زیرزمینیها و زندانهای شخصی مقامهای طالبان نگهداری شدهاند.
در این مراکز، زندانیان از ابتداییترین امکانات بهداشتی، تغذیهای و خدمات درمانی محروم بودهاند. یکی از آنان گفته است: «گاهی یک روز در میان و گاهی دو روز در میان، یک بوتل آب معدنی و یک تکه نان خشک سرد و دیرمانده به ما میدادند. نان را روی کف اتاق که بسیار کثیف بود میگذاشتند.»
نهاد رواداری تصریح کرده است که طالبان با لغو قانون اساسی و سایر قوانین داخلی مرتبط با حقوق بازداشتشدگان، تمام سازوکارهای قانونی برای حمایت از زندانیان را از بین برده است. این وضعیت باعث ایجاد فضای مصونیت مطلق برای شکنجهگران و تداوم فرهنگ عدم پاسخگویی شده است.