له پاکستان راستانه شوي کډوال د سرپناه له نشتون شکایت کوي
په دې وروستیو کې له پاکستان څخه د افغان کډوالو د اېستلو دويم پړاو پیلېدو راهیسې زرګونه کورنۍ د تورخم او سپینبولدک له لارو هېواد ته راستنې شوي دي.
راستانه شوي کډوال شکایت کوي چې د سرپناه نشتون، اقتصادي ستونزې او وزګارتیا سره لاس او ګرېوان دي.
نعمت الله چې درې میاشتې وړاندې له پاکستان څخه هیواد ته راستون شوی له مسوولانو او نړیوالو بنسټونو غواړي چې د ارامه ژوند تېرولو لپاره له نورو مرستو سربېره د سرپناه ځای هم ورکړي.
نعمت الله زیاتوي:«له خپلې لس کسیزې کورنۍ سره له پاکستان راستون شوی یم، خو دلته په افغانستان له اقتصادي ستونز او بې روزګارۍ له کبله له ستونزو سره مخ یو خپل کور او ځای نه لرم کرایه اوسیږم.»
محمد سید څه موده وړاندې له خپلې شپږ کسیزې کورنۍ سره له پاکستان څخه هېواد ته راستون شوی، خو اوسمهال د وزګارتیا له کبله په رواني ناروغۍ اخته شوی دی.
هغه وایې که په هیواد دننه ورته د کار کولو زمینه برابره نشي نو اړ دی چې بېرته پاکستان ته کډوال شي.
د نوموړي په وینا که څه د طالبانو حکومت ورسره د استوګنیزو نمرو د وېش ژمنه کړې خو تراوسه یې نه ده عملي کړې.
محمد سید زیاتوي:«زیاتره کډوال چې هیواد ته راستانه شوي په کرایه کورونو کې اوسیږي او خپل ځایونه نه لري، حکومت ته په کار ده چې دوی ته نمرې ورکړي او د کار زمینه ورته برابره کړي.»
بلخوا د طالبانو تر کنټرول لاندې د کډوالو او بېرته راستنېدونکو چارو وزارت ویاند سید عبدالباسط انصاري بيا ډاډ ورکوي، چې د ټولو بېرته راستنو شویو کورنیو ستونزو ته رسېدنه کوي.
د نوموړي په وینا له پاکستان او ایران څخه بېرته راګرځېدلو کورنیو ته به د ځمکو د وېش لړۍ ژر پیل شي او هغه راستانه شوي چې د سرپناه د جوړولو توان نهلري، د مرستندويه ادارو په مرسته به ورسره د سرپناه په جوړولو کې همکاري وشي.
انصاري زیاته کړه:«هغه کډوال چې له پاکستان او ایران څخه راستانه شوي له دوی سره د راستنېدنې پرمهال یوه اندازه نغدي او د نورو توکو مرسته کیږي او هڅه کې یو چې دوی ته دنمرو د ویش لړۍ هم پیل کړو.»
په همدې حال کابل کې د جاپان سفیر او د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو د عالي کمېشنرۍ مشر، افغانستان ته د راستنېدونکو او داخلي بېځایه شویو د ملاتړ په موخه د شپږ میلیونو ډالرو په ارزښت یو نوی تړون لاسلیک کړی.
د دغه هوکړهلیک پر بنسټ به، جاپان د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو له عالي کمېشنرۍ سره ۶ میلیونه ډالره مرسته وکړي.
کابل کې د جاپان سفیر ټینګار کوي چې دغه پروژه له زیانمنونکو په ځانګړې توګه د ښځو او نجونو پر ملاتړ تمرکز کوي او دوی هڅه کوي چې د ژوند او کاري فرصتونو په برابرولو سره د ښځو د پیاوړتیا لپاره کار وکړي.
په ورته وخت کې افغانستان کې د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو د عالي کمیشنرۍ رییس عرفات جمال ویلي، له ګاونډویو هېوادونو د سلګونو زرو افغانانو راستنېدو، سیمهییزې ټولنې زیانمنې کړي او دوامداره مرستو ته اړتیا لري.
هغه زیاته کړه چې د جاپان په مالي مرسته به دغه بنسټ افغانستان کې له ۱۵زره داخلي بېځایه شویو او راستنېدونکو سره مرسته وکړي.
دغه تړون په داسې حال کې لاسلیک کېږي چې د ملګرو ملتونو د شمېرو لهمخې، افغانستان له ۳ میلیونو څخه زیات کورني بېځایه شوي لري.
د کډوالۍ نړۍوال سازمان یا«ایاوام» د تازه شمېرو پر بنسټ، په تېر یوه کال کې تر ۸۰ زره ډېر افغانان له پاکستانه ایستل شوي او همدارنګه په تېر ۲۰۲۴ کال کې له ایرانه څه باندې ۱،۲ میلیونه افغان کډوال بېرته هېواد ته راستانه شوي دي.
