فاجعهٔ زلزله در شرق افغانستان؛ بازماندگان بیسرپناه ماندهاند

زلزلههای مرگبار اخیر در ولایتهای ننگرهار، کنر، لغمان و نورستان بیش از هزار کشته و سه هزار زخمی برجا گذاشته است. هزاران خانه و زمین زراعتی ویران شده و بازماندگان در نبود سرپناه، آب آشامیدنی و خدمات صحی با چالشهای جدی مواجه هستند.
مناطق کوهستانی و روستاهای دورافتاده بیشترین آسیب را دیده و همچنان بدون امدادرسانی ماندهاند. بیشترین تلفات جانی و خسارات مالی در ولسوالی دره نور ننگرهار و ولسوالیهای نورگل، غازیآباد، مزار دره و دیگر مناطق کنر ثبت شده است.
عبدالمنان، باشندهٔ «لوی خوړ» ولسوالی نورگل کنر، میگوید: «صدها خانه و هزاران جریب زمین زراعتی نابود شده، دامهای مردم از بین رفته، اما تا حالا هیچ نهادی برای کمک نیامده است. مناطق کوهستانی مینجگل، لوړی خوړ و شماش بهکلی نادیده گرفته شده و اجساد هنوز زیر آوار ماندهاند.»
در غازیآباد کنر، عینالله که همسر، دو دختر و مادرش را از دست داده، با اندوه روایت میکند: «توان بیرونآوردنشان از زیر آوار را نداشتم. تمام زندگیام نابود شد.» او میافزاید که بازماندگان با بحران شدید آب آشامیدنی و نبود خدمات صحی روبهرو هستند، زیرا چاهها و چشمههای منطقه ویران شدهاند.
در دره نور ننگرهار نیز روستاهای متعددی بهطور کامل فرو ریختهاند. شاهدان میگویند بیشتر قربانیان این منطقه را زنان و کودکان تشکیل میدهند. خانمحمد، یکی از بازماندگان، هشدار میدهد: «دو روز است که مردم نه نان خوردهاند و نه آب نوشیدهاند. اگر کمک فوری نرسد، بسیاری از کودکان، زنان و سالمندان جان خود را از دست خواهند داد.»
مقامهای طالبان در شرق کشور نیز تأیید کردهاند که شمار زیادی از آسیبدیدگان هنوز در مناطق دورافتاده بدون رسیدگی ماندهاند. آنان میگویند عملیات نجات آغاز شده، اما گستردگی فاجعه و کمبود امکانات روند کمکرسانی را بهشدت کند کرده است.
بر اساس آمار رسمی، در این رویداد، دستکم یکهزار تن کشته و سههزار نفر زخمی شدهاند. افزون بر این، هزاران خانواده سرپناه، زمینهای زراعتی، دامها و منابع حیاتی خود را از دست دادهاند. نابودی کاریزها و چشمهها، بحران آب را به یک تهدید جدی برای بازماندگان بدل کرده است.
با وجود وعدهٔ کمک از سوی شماری از تاجران و شهروندان افغان، پرسش جدی پابرجاست که این کمکها چگونه و با چه سازوکاری به دست خانوادههای بیپناه خواهد رسید. در حالیکه هر ساعت برای نجات جان بازماندگان حیاتی است، تأخیر در کمکرسانی میتواند ابعاد فاجعه را دوچندان کند.