شیوع گسترده تب برفکی؛ دامداران افغانستان در آستانه بحران معیشتی

سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO) نسبت به شیوع گسترده یک بیماری دامی در افغانستان هشدار داده است. این سازمان اعلام کرده که بیماری ویروسی تب برفکی (Foot and Mouth Disease - FMD)، میلیون‌ها رأس گاو، گوسفند و بز را در سراسر کشور در معرض تهدید قرار داده و معیشت هزاران خانواده دامدار را با خطر نابودی مواجه ساخته است.

حدود ۸۰ درصد از جمعیت افغانستان برای تأمین معیشت خود به کشاورزی و دامداری وابسته‌اند. با شیوع بیماری تب برفکی، بسیاری از دامدارانی که وابسته به دام‌های خود هستند، هم‌اکنون با خطر از دست دادن تنها منبع درآمدشان روبه‌رو هستند.

تب برفکی چیست؟

تب برفکی یک بیماری ویروسی بسیار واگیردار میان حیوانات سم‌دار است که با تب، زخم در دهان و پاها، کاهش اشتها و کاهش تولید شیر همراه است. این بیماری به‌ویژه برای دام‌های نوزاد می‌تواند کشنده باشد و در دام‌های بالغ نیز موجب لاغری شدید، کاهش بهره‌وری و ناتوانی در حرکت می‌شود.

نحوه انتقال بیماری:

ویروس FMD از طریق تماس مستقیم میان حیوانات، هوا، وسایل آلوده، خوراک، و حتی لباس و کفش انسان‌ها منتقل می‌شود. این ویروس بسیار مقاوم است و می‌تواند از طریق باد تا چندین کیلومتر نیز جابه‌جا شود.

عوامل کلیدی در شیوع بیماری:

مرزهای باز، جابه‌جایی مکرر دام‌ها، تغییرات اقلیمی، واکسیناسیون محدود، خدمات دام‌پزشکی ضعیف، فشارهای زیست‌محیطی.

آیا برای انسان خطرناک است؟

هرچند تب برفکی به‌ندرت به انسان منتقل می‌شود و خطر آن پایین است، اما مصرف شیر و گوشت خام از دام آلوده می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد. با توجه به نزدیک بودن عید قربان، رعایت اصول بهداشتی، پخت کامل گوشت و پرهیز از تماس مستقیم با دام‌های بیمار از اقدامات مهم پیشگیرانه به‌شمار می‌رود.

درخواست فوری برای مداخله:

سازمان FAO هشدار داده که برای جلوگیری از گسترش بیشتر بیماری، اقدامات فوری از جمله واکسیناسیون گسترده دام‌ها، قرنطینه مناطق آلوده و آموزش دامداران ضروری است. این سازمان اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴، حدود ۸۰۰ هزار رأس گاو را واکسینه کرده و در حال تلاش برای افزایش آن است.