یادگارهای انفجار: نگاهی به موزیم‌های جنگی طالبان
طالبان پس از بازگشت به قدرت، در چند ولایت افغانستان موزیم‌هایی تأسیس کرده که در آن‌ها انواع ابزارهای انتحاری و مواد منفجره به نمایش گذاشته شده است. این مجموعه‌ها شامل جلیقه‌های انفجاری، ماین‌های چسبان (مغناطیسی)، بشکه‌های حاوی مواد منفجره، ماین‌های سیمانی و دستی، ماین‌های دیگ‌بخار، شبکه‌های زرد حاوی مواد منفجره، موشک‌های دست‌ساز، موتورسیکلت‌های بمب‌گذاری شده، نارنجک‌های دست‌ساز و دیگر تجهیزات نظامی هستند که در عملیات‌های انتحاری به کار گرفته می‌شدند. طالبان هدف از این اقدام را «گرامی‌داشت دستاوردهای جهاد» و انتقال این میراث به نسل‌های آینده اعلام کرده است.
یکی از مهم‌ترین این موزیم‌ها، موزیم نظامی مجاهد در ولایت میدان وردک است که به گفتهٔ مسئولان اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان در این ولایت، بیش از ۲۰۰ نوع ماین دست‌ساز، مواد منفجره و تجهیزات جنگی را در خود جای داده است؛ تجهیزاتی که نیروهای طالبان طی دو دهه گذشته در جنگ‌ها و حملات هدفمند از آن‌ها استفاده کرده‌اند. این مسئولان همچنین تأکید کرده‌اند که علاوه بر جذب بازدیدکنندگان داخلی، بازدیدهای متعددی از سوی گردشگران خارجی نیز جریان دارد.
نمونهٔ دیگری از این موزیم‌ها، موزیم «فتح» است که سال گذشته به دستور محمد یوسف وفا، والی طالبان در ولایت بلخ، در روضهٔ مزارشریف راه‌اندازی شده است. این موزیم نیز مجموعه‌ای از جلیقه‌های انفجاری، ماین‌های چسبان، موتورسیکلت‌های بمب‌گذاری شده و ماین‌های دست‌ساز را در معرض نمایش قرار داده و طالبان آن را نمادی از «دستاوردهای فتح» معرفی کرده است.
شماری از شهروندان و کارشناسان اجتماعی این موزه‌ها را اقدامی خطرناک و تحریف‌کننده حافظهٔ تاریخی می‌دانند. آن‌ها معتقدند تبدیل این ابزارهای کشتار به نماد افتخار، تلاشی برای تحریف واقعیت گذشته است که یاد و خاطره قربانیان را نادیده می‌گیرد و خشونت را امری عادی و قابل قبول جلوه می‌دهد.
