رهبر طالبان پیراهن و تنبان با دستار را یونیفورم رسمی مکاتب تعیین کرد

طالبان طی لایحهای جدید، پیراهن و تنبان با دستار را بهعنوان یونیفورم رسمی دانشآموزان پسر و استادان مکاتب دولتی تعیین کرده است. براساس این لایحهٔ ۹ مادهای که به تأیید هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، رسیده است، دانشآموزان مکاتب دولتی مکلف به رعایت این قانون هستند.
در این لایحه آمده است که بستن دستار برای دانشآموزان ضروری است و طول پیراهن باید پایینتر از زانو باشد. همچنین تأکید شده است که پوشیدن لباسهای تنگ و نازک برای دانشآموزان ممنوع میباشد.
طبق این لایحه، دانشآموزان صنف اول تا نهم باید پیراهن و تنبان به رنگ آسمانی با دستار یا کلاه بپوشند. یونیفورم تعیینشده از سوی رهبر طالبان برای دانشآموزان صنف نهم تا دوازدهم، پیراهن و تنبان سفید با دستار است.
در لایحه آمده است که لباس معلمان، پیراهن و تنبان همراه با دستار یا کلاه و لباس مدرسان مدارس دینی نیز پیراهن و تنبان و دستار مناسب برای علمای دینی میباشد.
رهبر طالبان گفته است که تصمیمگیری درباره رنگ یونیفورم مکاتب خصوصی به عهده مسئولان آنها گذاشته شده است.
در لایحه ذکر شده است که این تصمیم در تمام ولایات افغانستان قابل اجرا خواهد بود و مسئولیت نظارت از تطبیق آن به عهده ریاست نظارت و ارزیابی تحت مدیریت طالبان است.
این اقدام در حالی صورت میگیرد که طالبان پیش از این تغییراتی در نصاب تعلیمی کشور ایجاد کرده بود. وزیر تحصیلات عالی طالبان اخیراً مدعی شد که نصاب تحصیلی افغانستان پاسخگوی نیازهای فعلی مردم نبوده، و این گروه آن را «به گونه درست و با درنظرداشت ارزشهای اسلامی و ملی» بازنگری کرده است.
برخی از شهروندان و کارشناسان نگران تأثیرات این اقدامات طالبان بر کیفیت آموزش و آینده علمی کشور هستند.
مریم، مادر یک دانشآموز صنف یازدهم، در پیوند با این اقدام طالبان میگوید: «خیلی دلهره دارم. خدا میداند که در مکتب از این به بعد به پسران ما چه چیزی یاد میدهند و آنها را به چه کارهایی وادار میکنند. هم نگران این هستم که با این قوانین، پسرم تبدیل به یک طالب شود و هم نگرانم که اگر ادامه ندهد، چه سرنوشتی خواهد داشت.»
او که دو دختر محروم از تحصیل دارد، با نگرانی اضافه میکند: «در شرایطی که دو دخترم با تصمیمات طالبان از تحصیل محروم شدهاند، ترجیح میدهم پسرم دستار بپوشد اما درسش را تمام کند.»
در همین حال، احمد، دانشآموز صنف دهم، نگرانی خود را اینگونه بیان میکند: «من واقعاً نگرانم که فضای مکتب شبیه مدارس دینی میشود و بهجای تحصیل، ما را با خشونت و بربریت عادت میدهند. احساس میکنم با پوشیدن این یونیفورم و اطاعت از این قوانین، مانند یک اسباببازی هستم که هیچ اختیاری از خود ندارد.»
یک مادر دیگر که دخترانش نیز از تحصیل محروم شدهاند، میگوید: «چهار سال است که غم تحصیل و آینده نامعلوم دخترانم را میخورم. حالا این غم هم اضافه شده که پسرها فارغ شوند و بهجای یک آدم تحصیلکرده و باسواد، تبدیل به یک طالب و ملا شوند.»
نهاد حقوق بشری «رواداری» در ماه قوس سال جاری در گزارشی از وضعیت نصاب آموزشی و تحصیلی افغانستان گفت که طالبان نظام آموزشی کشور را به شکلی گسترده و هدفمند تغییر داده و این تغییرات نهتنها در محتوا و نصاب درسی بلکه در اصول و سیاستهای آموزشی نیز محسوس است. رواداری در این گزارش اعلام کرد که طالبان بسیاری از مضامین علمی و فرهنگی، از جمله تاریخ، علوم اجتماعی و هنر را از برنامههای درسی حذف کرده و در عوض، مضامینی مانند «امارتشناسی» و فقه حنفی را اضافه کرده است که این تغییرات بهطور ویژه برای ترویج ایدئولوژی طالبان صورت گرفته است.
رواداری افزود که در بسیاری از مکاتب، به جای آموزگاران شایسته و باتجربه، افرادی از مدارس جهادی طالبان به تدریس میپردازند که فاقد تحصیلات عالی و مهارتهای تدریس هستند.
وزارت معارف طالبان در تابستان سال جاری اعلام کرد که شمار مدارس دینی در سراسر افغانستان به بیش از ۲۱ هزار مدرسه رسیده است.